Centovalli van Locarno via 100 dalen naar Italië
De Centovalli Express is een grensoverschrijdende smalspoorlijn door de Alpen. Het prachtige traject voert van het Zwitserse Locarno naar Domodossola, dat net over de grens in de Italiaanse streek Piëmont ligt. Met een lengte van ongeveer 52 kilometer is het een relatief korte route. Tijdens de twee uur durende reis stijgt de spoorlijn soms echter snel in hoogte en geniet je van indrukwekkende panorama’s over het afwisselende berglandschap.
Van Locarno naar de grens met Italië
Centovalli betekent ‘honderd dalen’ en dat is dan ook precies wat je op deze route kan verwachten. Officieel heet het treintraject Ferrovia Vigezzina Centovalli. Vigezzina is de naam van het Italiaanse dal en Centovalli die van het Zwitserse. Vanaf Locarno bij het Lago Maggiore rijdt de trein dus meteen door de streek met honderd aaneengesloten valleien. De rivier Melezza heeft deze dalen uitgesleten en baant zich er met talloze zijrivieren een weg doorheen. Het eerste stuk van de reis van Locarno tot de grens met Italië is twintig kilometer lang. Op dit gedeelte zijn 47 bruggen en viaducten en diverse tunnels, terwijl rotsen, bossen, rivieren, watervallen en dorpjes het uitzicht bepalen. Tot de grens stijgt de spoorlijn van ongeveer 200 naar zo’n 600 meter hoogte en passeert de Centovalli Express elf stations. Vooral op het stuk tussen Intragna, Corcapolo en Verdasio neemt de hoogte van het traject in snel tempo toe. Het stijgingspercentage bedraagt hier 6% en de trein rijdt onder meer over de brug Val d’Ingiustria. Door het gevarieerde berglandschap zijn er tot aan de grens overigens veel hoogteverschillen tussen de Zwitserse stations.
Het Italiaanse deel van de route
De grens wordt gepasseerd op een hoogte van zo’n 550 meter, tussen Camedo in Zwitserland en het Italiaanse Ribellasca. Vanaf de grens tot aan eindstation Domodossola bedraagt de lengte van de route 32 kilometer, waarop 17 treinstations zijn te vinden. Eenmaal in Italië blijft het omringende landschap met bergen, kloven, dalen, bossen, rivieren en wijngaarden even fotogeniek. Het traject gaat regelmatig door tunnels en op het Italiaanse gedeelte bevinden zich ook nog eens 36 spoorviaducten en bruggen. Deze liggen onder meer over de rivieren Graglia, Margologio en Rio Antolova. Gedurende de eerste tien kilometer in Italië klimt de Centovalli Express naar zijn hoogste punt. Dit is station Santa Maria Maggiore, op iets meer dan 830 meter. Hierna zet tot het op 520 meter hoogte gelegen treinstation Trontano een continue lichte daling in. Tegen het einde van het traject daalt de spoorlijn tussen Trontano en Masera in korte tijd naar een hoogte van 300 meter. Het Italiaanse Domodossola ligt op circa 270 meter. Hier bereikt de Ferrovia Vigezzina Centovalli zijn eindpunt en sluit het spoor aan op de trein naar Brig. Er zijn zowel doorgaande treinen naar Genève via Montreux, Lausanne en Genève, als naar Basel via Bern en Olten. Ook zijn er treinen naar Zürich. De reis naar Brig duurt ongeveer een half uur. Vanaf Brig is het ook mogelijk de route van de Glacier Express te volgen.
